Bizar, absurd, geniaal. Zo maar wat kreten die door mijn hoofd schieten na twee dagen met de Tesla Model X P100D Ludicrous te hebben doorgebracht. De Model X is een auto van uitersten. Daarom is het niet zo verwonderlijk dat hij de eerste plaats in de Grote Mobiliteitstest verovert. Het is ook een auto die me raakt. In dit verslag vertel ik waarom.
OVER DE MODEL X
Tesla warmde de markt op met de Roadster. In feite is dat een Lotus Elise die voorzien is van een vette elektromotor en een dito batterijpakket. Vervolgens kwam Model S op de markt. Een kloeke zakensedan met ruimte voor zeven personen. Een auto voor de bovenkant van de markt. Daarboven op werd de Model X gepositioneerd.
Hij biedt, net als Model S, ruimte aan zeven personen. Er is geen achterbank, iedereen heeft zijn eigen zetel. Een zetel ja, want met stoel doe je het zitmeubilair te kort. Behalve de eerste rij is ook de middelste rij (maximaal 3 stoelen) in heel veel standen te verstellen. De achterste rij (twee stoelen) is overigens enkel geschikt voor mensen met kleine afmetingen (of inschikkelijke medepassagiers).
De Model X trekt ieders aandacht
MODEL X VERVOERT
Maar een Model X schaf je niet aan vanwege het zitmeubilair. Een Model X is voor wie gek is op een combinatie van techniek, design en luxe. Een Model X is een auto die vervoert. En dan in de zin van in vervoering brengen. Want hoe knotsgek je het concept ook kunt vinden; dit is een auto die mensen aanspreekt. Iedereen wil de falcon wings zien openen. En in de functionaliteit zitten easter eggs verstopt: ‘geheime’ functies waarmee je bijvoorbeeld de auto een choreografie kunt laten opvoeren. Op onze Facebookpagina staat er een filmpje van. Op de enorme tablet kun je een tekening maken, die je via Tesla kunt laten publiceren.
ULTIEME SPORTAUTO
Tesla heeft vanuit het niets een enorme voorsprong genomen bij de ontwikkeling van EV’s. Waar Porsche nog liet weten dat een sportauto niet elektrisch hoorde te zijn, wordt in Zuffenhausen hard gewerkt aan een Mission E. Dream on, de ultieme elektrische sportauto is al jaren op de markt en er staat een Tesla-logo op. De vraag is of je een tweezitter wilt (niet meer leverbaar), een sedan of iets extreems. De Model X is een Sports Utility Vehicle (SUV). Je kunt er ontaard hard mee karren, maar ook fietsen of andere grote zaken mee vervoeren. Of er een aanhangwagen mee trekken en een sprintje winnen van een Alfa Romeo 4C.
Overzichtelijke informatie
EXTREME CIJFERS
Vijf meter lang, 2 meter 20 breed en een wielbasis van bijna 3 meter. Een gewicht van 2.400 kilo, een top van 250 kilometer per uur en van 0 tot 100 in 3,1 seconde. Een batterij van 100 kWh en een NEDC-range van 542 kilometer. Als je dit in ogenschouw neemt, valt het prijskaartje van € 169.285 mee. Je komt in aanmerking voor een fiscale bijtelling van vier procent, je kunt aanspraak maken op de MIA-regeling én je bent tot 2020 vrijgesteld van motorrijtuigenbelasting. En doordat er geen BPM op zit, kun je 21 procent btw aftrekken bij de aanschaf.
Ter vergelijking: een BMW X5M kent een prijskaartje van € 179.000, heeft een vergelijkbaar gewicht, identieke topsnelheid maar heeft meer tijd nodig van 0 naar 100. Een Jaguar F-PACE S met een drie liter benzinemotor en 380 pk) kost ‘slechts’ € 112.000 en zit in 5,5 seconden op de 100 km/u.
DETAILS
In dit segment auto’s draait het om details. En op dat vlak heeft Tesla niet stilgezeten. Sterker nog: ze hebben hun voorsprong in mijn ogen uitgebouwd. Waar andere merken komen met Apple Carplay en Android Auto (je telefoon bedienen via het touchscreen in je auto) heeft Tesla in mijn ogen een beter systeem.
Vergeet je het laadklepje weleens te sluiten? Gaat bij Tesla automatisch. Moet je je elektrische rit plannen en zoeken naar laadstops? Tesla heeft een grote range, plant zelf een tussenstop in, heeft snelladers van 120 kW en geeft in het navigatiescherm ook aan hoeveel batterijlading je hebt als je weer naar huis wilt.
Dit lijkt een lofzang op Tesla en dat is het ook. Elke auto heeft standaard een 4G-verbinding en met grote regelmaat worden softwareverbeteringen on air doorgestuurd. Zo is het display en de bediening van het scherm de afgelopen jaren verbeterd. Waar Tesla vooral in uitblinkt is usability. Handelingen als het aansluiten van de laadkabel zijn verbeterd. Bij het navigeren kun je in een keer adres en plaats invoeren. Het zijn kleine dingen, maar ze schelen tijd en ergernis.
Het voordeel van lean en mean is dat je overzicht hebt. Aan het stuur zitten maar twee grote stengels, plus een kleine voor de cruise control. De rechterstengel is om aan te geven of je voor- of achteruit wilt. Druk je hem in, dan staat 'ie in de parkeerstand en wordt de parkeerrem automatisch aangetrokken. Er is dus geen aparte hendel of knop voor de parkeerrem. Wil je tijdens het rijden op de ‘handrem’? Geef bij stilstand een tikje op het rempedaal et voilà.
De cruisecontrol is ook zo’n detail. Hij voelt aan als de cruisecontrole die ik al sinds twintig jaar van Mercedes ken, en die ik qua bediening nog steeds de beste vind. Een duwtje omhoog, dan ga je sneller, omlaag langzamer. Naar je toehalen is een eerder ingestelde snelheid opnieuw instellen; van je af is de cruisecontrol uitzetten. De meeste moderne auto’s lossen dit op met vier drukknoppen (vaak op het stuurwiel). Dit systeem is intuïtiever te bedienen. Je voelt je als mens heel erg centraal staan.
Ongekend uitzicht vanaf de bestuurdersstoel
SCHOUWTONEEL
Een Model X is extreem. Rijden met een X doet ook echt wat met je. Dat komt door de hoge zit en de enorme voorruit die ongeveer boven je hoofd eindigt. Dat betekent dat je een panoramisch zicht hebt in verticale richting. De wereld wordt jouw schouwtoneel. Ik werd me dat bewust toen ik de Deventer windmolens langs de A1 voorbij reed en ze voor het eerst van top tot teen kon bekijken. Magnifiek.
HOE RIJDT 'IE?
Het is allereerst een enorme lel van een auto waar je mee op pad bent. Twee en een halve ton gewicht, vijf meter lang en twee meter twintig is niet niks. Er zitten enorme wielen op (22 inch) met ultralage banden. Daardoor zijn de velgen kwetsbaar voor stoepranden.
De combinatie rijdt echter subliem. Je hebt niet het gevoel dat je met een enorme auto op pad bent en tegelijkertijd ook weer wel. Hij spot met alle natuurkundige wetten. Gas geven is ongekend en acuut versnellen, turbogaten of dieseltraagheid zijn hem vreemd. Bij snel van links naar rechts sturen reageert 'ie meteen, zonder na te deinen. Zelfs met snel genomen bochten kan hij goed overweg: juist door de snelle respons op het gaspedaal kun je deze bolide ook met het gaspedaal sturen. Ongekend.
FRUSTRATIE
Eigenlijk levert deze auto maar één frustratie op. Het is domweg onmogelijk om er echt zuinig mee te rijden. Met heel veel goede wil en geholpen door verkeersdrukte heb ik kortstondig een gemiddelde van minder dan 200 Wh/km weten te halen. Wie vergelijkt ziet dat middenklassers deze tijd met gemiddelden van 150 Wh/km weten te volstaan. De X scoorde 248 Wh/km. Dat is behoorlijk wat meer dan de S 90 D (score 209 Wh/km). Maar voor een auto met dit gewicht en deze performance is het een keurige score. Wie de energiekosten per kilometer doorrekent, gaat ook op dit vlak zijn boekhouder blij maken bij een vergelijking met een vergelijkbare SUV met een brandstofmotor.
Ook deze koeien keken hun ogen uit!
DE GROTE MOBILITEITSTEST
De Tesla Model X P100D Ludicrous staat op nummer één! Tijdens de test heeft het daar overigens niet naar uitgezien: op de A1 kwam hij in de file terecht. Samen met de Opel Ampera-e en de Model S is dit een auto die het hele rondje (circa 320 kilometer) zonder tussendoor te laden heeft uit kunnen rijden.
In de Ampera-e en de S was de mens de zwakste schakel: er was tussendoor een toiletstop nodig. Door geen toilet- of koffiepauze te benutten is de file gecompenseerd. Dat betekent een testtijd van 3:09.
Bij de start was de batterij overigens niet voor de volle honderd procent opgeladen (bij de Ampera-e en de S was dat wél het geval). Met nog 150 kilometer te gaan, gaf de X al signalen dat de rijsnelheid omlaag moest om de finish te halen. Die signalen heb ik bewust genegeerd. Bij aankomst zat er nog een bereik van 25 kilometer in de batterij. Zelf zat ik boordevol energie na een mooie tocht in een indrukwekkend stuk technologie.
