Het aardige van de opzet van de Grote Mobiliteitstest is dat deze niet alleen een indruk geeft van de prestaties van een elektrische auto, maar ook van de beschikbare infrastructuur. Immers, hoe meer snelladers er langs de snelweg staan en hoe sneller daar geladen kan worden, hoe sneller je het rondje Deventer-Amsterdam-Eindhoven-Deventer kunt afleggen. Tot nu toe zijn alleen EV’s getest. Dit is de eerste test met een waterstofauto: de nieuwe Hyundai Nexo. De auto is geslaagd, het netwerk nog niet…
DE HYUNDAI NEXO
De Nexo is sinds 2018 op de Nederlandse markt. Het is de opvolger van de iX35 FCEV. De Nexo heeft dezelfde elektromotor als de Kona EV. Dat betekent dat je met een druk van de rechtervoet honderd drie en zestig paarden kunt laten galopperen. Waar de Kona de benodigde stroom uit een batterij trekt, haalt de Nexo zijn energie uit een brandstofcel. Die wordt gevoed door drie waterstoftanks die gezamenlijk goed zijn voor 6,5 kg waterstof.
De Nexo mag je beschouwen als het vlaggenschip van Hyundai. Dat uit zich niet alleen in de afmetingen, maar ook in de luxe voorzieningen aan boord. Hij is prachtig afgewerkt, al gaan enkele andere fabrikanten daar nog een graadje verder in.
Van buiten is hij, zeker in het donker, direct te herkennen aan de doorlopende koplampen. Een imposant front. En aan de binnenkant is zijn hoge middenconsole onderscheidend. In eerste instantie waan je je in de cockpit van een vliegtuig door de grote hoeveelheid knoppen. Na een paar uur rijden merk dat je dat alles overzichtelijk geclusterd is en weet je bijna alles snel te vinden.
INFORMATIESYSTEEM
De twee grote schermen vallen direct op. Het grote scherm in het midden is zowel als touch screen als via een draai-druk-knop op de middenconsole te bedienen. Waar ik bij sommige schermen ongeduldig wacht op de reactie van het scherm, is het hier omgekeerd. Het scherm reageert zo snel dat ik zelf amper het tempo bij kan houden. Mooi!
Een paar zaken vallen op: bedien je de richtingaanwijzer, dan verschijnt in het dashboard het beeld van de camera in de betreffende zijspiegel. Het is even wennen, maar ik merk dat ik hierdoor beter met mijn aandacht bij de weg voor me blijf. Prima voorziening!
Een ander detail: tijdens het rijden zoekt de boordcomputer continu naar het dichtstbijzijndste waterstofstation. Dat is super gebruikersvriendelijk, het lijkt wel Tesla-niveau. De boordcomputer kent gigantisch veel instelmogelijkheden ook voor routeplanning. Die heb ik echter niet allemaal uitgeprobeerd.
Wat ik wel verwacht had op deze auto van € 75.000 was een ruitenwisser met regensensor. Dat had zeker niet misstaan.
DE GROTE MOBILITEITSTEST EN WATERSTOF
Het grote voordeel van batterij-auto’s is dat er overal wel een stopcontact is om je auto mee op te laden. Het enige ongemak is dat je soms wat langer moet wachten dan je zou willen.
Voor waterstofauto’s ligt dat anders. De rit zoals ie nu is opgezet is niet te doen met de voorganger van de Nexo: de iX35. Om in Deventer te starten moet je tanken in Rhoon, Helmond, Groningen, Osnabrück of Münster. Arnhem levert nu 350 bar (vanaf medio 2019 opent Pitpoint een 700 bar vulpunt). Als je vanaf dat punt weer terug bent in Deventer, heb je onvoldoende restbereik om de hele ronde (320 km) af te leggen.
De Nexo heeft echter grote tanks en heeft daardoor meer reserves. De test vergde echter wel een gedegen voorbereiding. Eerst is ie op 350 bar afgevuld in Arnhem, vervolgens is ie de avond van te voren afgetankt in Münster. Vervolgens is hypermilend terug naar Deventer gereden.
DE UITDAGING
In de praktijk moet de Nexo een bereik van 600 echte kilometers hebben. Münster-Deventer is 150 kilometer, zodat er een bereik van 450 kilometer resteert voor de test van 320 kilometer. Daarvan moet echter nog een marge worden overgehouden om na afloop van de test weer naar Arnhem te rijden.
Wat niet helpt is dat de auto een demoauto is. Die hebben in de regel een hoger gemiddeld verbruik (ja hoe zou dat komen?) dan je eigen auto. Ofwel: de boordcomputer is dan pessimistischer dan nodig. De uitdaging is dan om een optimale snelheid te kiezen waarbij je het rondje zo snel mogelijk aflegt zonder droog te komen vallen.
Dat was wat rekenwerk, maar het is gelukt. De cruise control is snelheden van rond de 100 km/h afgesteld. Dat voelt als een slakkengang, maar dat bleek bij aankomst erg mee te vallen. De Nexo had iets meer tijd nodig dan de Opel Ampera-E en was net iets sneller dan de I-PACE en de Tesla Model S. Verschil is wel dat de Nexo al 150 kilometer had afgelegd en na aankomst nog 90 kilometer bereik over had.
INVLOED TEMPERATUUR
De test is afgelegd met buitentemperaturen die varieerden tussen de -2 en 0o Celsius en met lichte sneeuwval. Dat betekent dat de kachel flink heeft moeten loeien (die stond op 21o C) en ook de stoelverwarming (twee personen) heeft aangestaan. Bij dergelijke temperaturen dalen de prestaties van batterijen met soms tientallen procenten. Ook de prestaties van de Nexo lijden onder de kou, maar lang niet zo veel als van batterijauto's.
WATERSTOF OF BATTERIJ ELEKTRISCH?
Onderweg heb ik alle tijd gehad om de verschillen tussen waterstof en batterij elektrisch te overdenken. Ik beschreef het al: deze tocht met een FCEV betekent flink wat gedoe, waar je een BEV na afloop gewoon weer stekkert (bij voorkeur thuis). De plus van waterstof is weer een groter reëel bereik.
De keus waterstof versus batterijen is goed voor flinke discussies. Tégen waterstof pleit het feit dat het energetisch rendement flink lager is dan van een batterij-auto. Anders gezegd: er zijn voor dezelfde kilometers drie keer zo veel windmolens nodig. Dat is niet iets wat je zo maar terzijde kunt schuiven. Het dilemma met batterijen, zeker met hele grote, is weer dat er heel veel grondstoffen als lithium en kobalt voor nodig zijn. Die voorraad is niet oneindig. En het extra gewicht van die batterijen moet worden versneld en afgeremd, wat extra energie kost. Ook daar kun je niet zo maar aan voorbij gaan.
In beide gevallen, ook voor verbrandingsmotoren, geldt dat de rechtervoet ook een hele grote rol speelt. De Nexo heeft de rit afgelegd in 3:24 minuten. Het gemiddelde verbruik was 1,2 kg/100 km. Toen ik hypermilend van Münster naar Deventer reed was het gemiddelde verbruik 0,9 kg/100 km, en in het laatste half uurtje zelfs 0,8 kg/km.
De test had aanmerkelijk sneller kunnen worden afgelegd als er een waterstofvulstation dichter in de buurt van Deventer was geweest. Gezien de grote reëele actieradius van de Nexo, die we in deze testomstandigheden op 561 km hebben vastgesteld, had de Nexo de Kona naar de kroon moeten kunnen steken. Dat had dik twintig minuten sneller moeten kunnen.
De vraag is dan: waterstof of batterijen? Ik denk dat wel duidelijk is dat de huidige generatie EV’s meer dan prima geschikt is voor dagelijks vervoer, zelfs als je veel kilometers moet maken. Je hebt als voordeel dat je overal wel kunt opladen. Voor waterstof ben je afhankelijk van de infrastructuur. Een vulstation aan kantoor, zoals Infram in Maarn dat heeft, is dan een uitkomst voor kilometervreters.
Om economische redenen hoef je niet voor waterstof te kiezen: op batterijen ben je veel voordeliger uit, zowel in aanschafwaarde als in energiekosten. De kosten van stilstaan tijdens opladen kan voor sommige bedrijven een reden zijn om voor waterstof te kiezen. Maar ik vermoed dat die keuze niet op economische gronden wordt gemaakt. Waterstof wordt gezien als de smeerolie van de energietransitie. De bedrijven die voor rijden op waterstof kiezen zijn de pioniers, de innovators. Die onderzoeken nieuwe dingen en dat draagt weer bij aan een innovatieve bedrijfscultuur.
Vanuit het oogpunt van de berijder: de fiscale bijtelling:
AUTO |
ACTIERADIUS
|
CATALOGUSWAARDE |
BIJTELLING |
Hyundai Nexo |
569 km |
€ 75.000 |
4% van € 75k = € 3.000 |
Tesla Model X 100D |
345 km |
€ 117.800 |
4% van € 50 k = € 2.000 22% van € 68k = € 14.916 Totaal = € 16.916 |
Hyundai Kona EV |
383 km |
€ 45.000 |
4% van € 45k = € 1.800 |
Jaguar I-PACE |
335 km |
€ 80.000 |
4% van € 50k = € 2.000 22% van € 30k = € 6.600 Totaal = € 8.600 |
CONCLUSIE
De Hyundai Nexo is een heel fijne auto voor mensen die regelmatig grote afstanden (> 300 km per dag) moeten afleggen. Dat ie in deze test niet op de eerste plaats is geëindigd is te wijten aan het ontbreken van een vulstation in de directe nabijheid van Deventer. Het goede nieuws is dat Pitpoint medio 2019 een 700 bar vulpunt in Arnhem in gebruik neemt. Daarnaast opent de firma Kerkhof in mei van dit jaar een station in Den Haag.
Zie ook www.h2.live voor het Europese netwerk van waterstofvulpunten.
Met dank aan Hyundai Herwers voor het beschikbaar stellen van de testauto.