Stel dat we allemaal in één keer de overstap naar elektrisch rijden maken, kan dat dan? Wat betekent dat eigenlijk? Hoeveel stijgt ons elektriciteitsverbruik? Is ons elektriciteitsnetwerk daar klaar voor? En hoe wordt die energie opgewekt? E-xpeditie.nl ging op onderzoek!
ONS HUIDIGE VERBRUIK
Figuur 1: elektriciteitverbruik in Nederland [Bron: CBS]
Uit onderzoek van het CBS blijkt dat ons elektriciteitsverbruik een gestage groei heeft doorgemaakt: tussen 1950 en 2013 steeg het van 7 miljard kWh tot 119 miljard kWh. Dat lijkt een enorme stijging, maar het is een gemiddelde groei van 4,5 procent per jaar. Tot halverwege de jaren zeventig verdubbelde ons elektriciteitsverbruik elke tien jaar, daarna vlakte deze af.
Een duidelijke knik in de grafiek is bij 2008: het CBS legt daar een link met de economische crisis.
HOEVEEL EXTRA STROOM IS ER NODIG?
Nederland telde in 2010 8,5 miljoen auto’s die gemiddeld 13.217 kilometer per jaar aflegden. In totaal reden deze auto’s dus 112,4 miljard kilometers. Dat is 2,8 miljoen rondjes rond de aarde.
Bij een gemiddeld elektriciteitsverbruik van 190 Wh per kilometer (zie ook de Mobiliteitstesten) betekent dat een extra verbruik van 21,4 miljard kWh.
Ten opzichte van het totale verbruik is dat een stijging van 17,6 procent. Dat is een forse stijging, maar als ons nationale wagenpark in vier jaar tijd overstapt, is dat een stijging van dezelfde orde als de historische groei van gemiddeld 4,5 procent.
SCHONE STROOM
Massaal overstappen naar elektrisch rijden lijkt dus een prima optie. Maar als we die extra stroom ‘fossiel’ opwekken zijn we alleen bezig met het verplaatsen van de uitlaat.
Figuur 2: productie van elektriciteit naar energiebron [Bron: CBS]
In bovenstaande grafiek valt op dat de categorie ‘hernieuwbare energie’ duidelijk bezig is aan een gestage opmars. Eveneens valt op dat de categorie ‘kernenergie’ over al die jaren constant is. Fossiele energie is vanaf 2010 gekrompen, om in 2013 weer licht toe te nemen.
HOEVEEL IS 21,4 MILJARD KWH EIGENLIJK?
Als we ervan uitgaan dat 1 zonnepaneel (van 1,00 bij 1,65) gemiddeld 130 kWh per jaar oplevert, zijn hiervoor 164,6 miljoen zonnepanelen nodig. Die hebben een gezamenlijk oppervlak van 217 km2. Nederland is 41.542 km2, dat kost dus slechts 0,65 procent van het totale oppervlak.
Een moderne windmolen kent een vermogen van 8 MW. Daarmee wek je op jaarbasis 17.520 MWh op. Om elk jaar die 21,4 miljard kWh op te wekken zijn ruim 1200 van dergelijke windmolens met een vermogen van 8 Mw nodig (of 3.250 molens met een vermogen van 3 MW).
CONCLUSIE
Als we met zijn allen besluiten elektrisch te gaan rijden, moet daarvoor 18 procent extra elektriciteit worden opgewekt. Om die stroom met wind en zon op te wekken moeten echter forse inspanningen worden gedaan. 217 vierkante kilometer zonnepanelen of 1.200 enorme windmolens plaatsen is geen sinecure. Anderzijds lijkt het niet onoverkomelijk.
In 2013 werd iets meer dan 80 miljard kWh met fossiele energie opgewekt. Om helemaal energieneutraal te zijn moeten de eerder berekende aantallen dus nog met vijf worden vermenigvuldigd.
Er zijn nog ongekende inspanningen nodig om energieneutraal te worden. Je zou ook kunnen zeggen: een schoon milieu begint met een schone auto.
WIE GAAT DAT BETALEN?
217 km2 aan zonnepanelen, of 1.200 enorme windmolens, dat kost wat! Is het ook rendabel? Laten we er eens vanuit gaan dat een elektrische rijder zó tevreden is over het comfort van zijn bolide dat ie bereid is om iets extra’s te betalen voor de stroom die hij gebruikt. En laten we de grens eens arbitrair op het niveau van de kilometerkostprijs van diesel stellen. Dan zou een kWh stroom € 0,33 mogen kosten.
Een dergelijke prijs, die de helft hoger is dan de huidige consumentenprijs (ongeveer € 0,21), laat best ruimte voor een gezonde brutowinst. Dong heeft laten zien om een windmolenpark aan te leggen waarvan ze de stroom voor 7,27 cent per kWh willen leveren.
Natuurlijk hebben we nog geen rekening gehouden met pieken op het elektriciteitsnetwerk die ontstaan door het opladen van al die auto's. Maar onze voorzichtige conclusie: allemaal elektrisch rijden, het kan makkelijk!